Οι εξελίξεις επιταχύνθηκαν με τη βοήθεια των βασικών κοινωνικών κινημάτων που είχαν ανθίσει στο έδαφος της Μεταπολίτευσης, δηλαδή το εργατικό και το φοιτητικό κινήματα. Ειδικά το αυτόνομο κίνημα των εργοστασιακών σωματείων (1974-1977) και οι απεργιακοί αγώνας τραπεζικών υπάλληλων και των εργαζομένων στις δημόσιες επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας (1976-1981)_ συνέβαλαν στην ριζοσπαστικοποίηση μεγάλων κομματιών της εργατικής τάξης με απεργίες διαρκείας καταλήψεις χώρων εργασίας και δυναμικές διαδηλώσεις.
Οι φοιτητές της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης αγωνίστηκαν για τον εκδημοκρατισμό των πανεπιστημίων. Στα τέλη της δεκαετίας του 1970, υπήρξε ένα κύμα διαδηλώσεων και καταλήψεων των πανεπιστημίων (ξεκίνησε από το Πανεπιστήμιου της Πάτρας) ενάντια στην ψήφιση και εφαρμογή του νόμου 815/1978. Το κίνημα αυτό ξεκίνησε κυρίως από φοιτητές που εμπνέονταν από την ριζοσπαστική αριστερά που επέκρινε δριμύτατα την παραδοσιακή αριστερά (φιλό-σοβιετική και ευρωκομμουνιστική) για την υποτιθέμενη στρατηγική της που οδηγούσε σε απο-ριζοσπαστικοποίηση και ενσωμάτωση στο καπιταλιστικό σύστημα. Η μαζικότητα και ο δυναμισμός του κινήματος ανάγκασε τις φοιτητικές παρατάξης της παραδοσιακής αριστεράς να επανεξετάσουν την τακτική τους και να ενταχθούν στις καταλήψεις. Προκειμένου να αποφευχθεί μια κοινωνική αναταραχή και εξέγερση εργατών-φοιτητών ο πρωθυπουργός Κ. Καραμανλής κήρυξε ανενεργό το νόμο στις 4 Ιανουαρίου 1980. Επιπλέον, ο Καραμανλής εξελέγη Πρόεδρος της Δημοκρατίας από το Κοινοβούλιο το 1980. Η πλειονότητα αποτελείτο από τους βουλευτές της Νέας Δημοκρατίας, της Εθνικής Παράταξης και του Κόμματος των Νεοφιλελεύθερων που τους δόθηκαν κυβερνητικές θέσεις.
Στις εσωτερικές εκλογές της Νέας Δημοκρατίας για ανάδειξη νέου αρχηγού του κόμματος και πρωθυπουργού υπερίσχυσε ο ευνοούμενος του Καραμανλή Γεώργιος Ράλλης που ήταν υπουργός Παιδείας και είχε διατελέσει μέλος όλων των κυβερνήσεων της ΕΡΕ. Αντίπαλος του ήταν ο σκληροπυρηνικός δεξιός Ευάγγελος Αβέρωφ που ήταν υπουργός Εθνικής Άμυνας.
Στις 18 Οκτωβρίου 1981 διεξήχθησαν οι "εκλογής της Αλλαγής". Το ΠΑΣΟΚ κέρδισε 48.07% των ψήφων και κατέλαβε 172 έδρες. H Νέα Δημοκρατία με 35,87% των ψήφων κατέλαβε 115 έδρες και το Κομμουνιστικό Κόμμα (ΚΚΕ) με 10,93% 13 έδρες. Όλα τα άλλα κόμματα απέτυχαν να κερδίσουν έδρα στη Βουλή. Το κομματικό σύστημα είχε πλέον σταθεροποιηθεί. Είχε γίνει ένα "παγωμένο τρικομματικό σύστημα" στο πλαίσιο του οποίου το ΚΚΕ λόγω εκλογικού νόμου στερείται τη δυνατότητα να παίξει το ρόλο ενός κόμματος "εκβιαστή". Με άλλα λόγια, το ΚΚΕ δεν μπορεί να επηρεάσει τον εκλογικό ανταγωνισμό με την ένταξή του σε ένα βιώσιμο κυβερνητικό συνασπισμό ή να απειλεί με την απόσυρση από αυτόν και πτώση της κυβέρνηση.
Συνεχίζεται...
Θανάσης Τσακίρης
Βιβλιογραφία
1. Koumandaraki Anna (2012) “The Greek trade union movement in controversy: against a state-centred approach to labour movement theory”, Workers of the World - International Journal on Strikes and Social Conflicts, Vol. 1, issue 1, June 2012, pp. 171-132.
2. Koumandaraki Anna,(1996) Labour Identity in the Semi-Periphery: the case of the Greek Trade-Union Movement. http://thesis.ekt.gr/thesisBookReader/id/6568#page/1/mode/2up
3.Papadogiannis Nikolaos (2015) Militant Around the Clock?: Left-Wing Youth Politics, Leisure, and Sexuality in Post-Dictatorship Greece, 1974-1981 New York and Oxford :Berghahn Books
4. Sartori Giovanni (2005) Parties and Party Systems: A Framework for Analysis. Colchester, UK:ECPR Press
Οι φοιτητές της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης αγωνίστηκαν για τον εκδημοκρατισμό των πανεπιστημίων. Στα τέλη της δεκαετίας του 1970, υπήρξε ένα κύμα διαδηλώσεων και καταλήψεων των πανεπιστημίων (ξεκίνησε από το Πανεπιστήμιου της Πάτρας) ενάντια στην ψήφιση και εφαρμογή του νόμου 815/1978. Το κίνημα αυτό ξεκίνησε κυρίως από φοιτητές που εμπνέονταν από την ριζοσπαστική αριστερά που επέκρινε δριμύτατα την παραδοσιακή αριστερά (φιλό-σοβιετική και ευρωκομμουνιστική) για την υποτιθέμενη στρατηγική της που οδηγούσε σε απο-ριζοσπαστικοποίηση και ενσωμάτωση στο καπιταλιστικό σύστημα. Η μαζικότητα και ο δυναμισμός του κινήματος ανάγκασε τις φοιτητικές παρατάξης της παραδοσιακής αριστεράς να επανεξετάσουν την τακτική τους και να ενταχθούν στις καταλήψεις. Προκειμένου να αποφευχθεί μια κοινωνική αναταραχή και εξέγερση εργατών-φοιτητών ο πρωθυπουργός Κ. Καραμανλής κήρυξε ανενεργό το νόμο στις 4 Ιανουαρίου 1980. Επιπλέον, ο Καραμανλής εξελέγη Πρόεδρος της Δημοκρατίας από το Κοινοβούλιο το 1980. Η πλειονότητα αποτελείτο από τους βουλευτές της Νέας Δημοκρατίας, της Εθνικής Παράταξης και του Κόμματος των Νεοφιλελεύθερων που τους δόθηκαν κυβερνητικές θέσεις.
Στις εσωτερικές εκλογές της Νέας Δημοκρατίας για ανάδειξη νέου αρχηγού του κόμματος και πρωθυπουργού υπερίσχυσε ο ευνοούμενος του Καραμανλή Γεώργιος Ράλλης που ήταν υπουργός Παιδείας και είχε διατελέσει μέλος όλων των κυβερνήσεων της ΕΡΕ. Αντίπαλος του ήταν ο σκληροπυρηνικός δεξιός Ευάγγελος Αβέρωφ που ήταν υπουργός Εθνικής Άμυνας.
Στις 18 Οκτωβρίου 1981 διεξήχθησαν οι "εκλογής της Αλλαγής". Το ΠΑΣΟΚ κέρδισε 48.07% των ψήφων και κατέλαβε 172 έδρες. H Νέα Δημοκρατία με 35,87% των ψήφων κατέλαβε 115 έδρες και το Κομμουνιστικό Κόμμα (ΚΚΕ) με 10,93% 13 έδρες. Όλα τα άλλα κόμματα απέτυχαν να κερδίσουν έδρα στη Βουλή. Το κομματικό σύστημα είχε πλέον σταθεροποιηθεί. Είχε γίνει ένα "παγωμένο τρικομματικό σύστημα" στο πλαίσιο του οποίου το ΚΚΕ λόγω εκλογικού νόμου στερείται τη δυνατότητα να παίξει το ρόλο ενός κόμματος "εκβιαστή". Με άλλα λόγια, το ΚΚΕ δεν μπορεί να επηρεάσει τον εκλογικό ανταγωνισμό με την ένταξή του σε ένα βιώσιμο κυβερνητικό συνασπισμό ή να απειλεί με την απόσυρση από αυτόν και πτώση της κυβέρνηση.
Συνεχίζεται...
Θανάσης Τσακίρης
Βιβλιογραφία
1. Koumandaraki Anna (2012) “The Greek trade union movement in controversy: against a state-centred approach to labour movement theory”, Workers of the World - International Journal on Strikes and Social Conflicts, Vol. 1, issue 1, June 2012, pp. 171-132.
2. Koumandaraki Anna,(1996) Labour Identity in the Semi-Periphery: the case of the Greek Trade-Union Movement. http://thesis.ekt.gr/thesisBookReader/id/6568#page/1/mode/2up
3.Papadogiannis Nikolaos (2015) Militant Around the Clock?: Left-Wing Youth Politics, Leisure, and Sexuality in Post-Dictatorship Greece, 1974-1981 New York and Oxford :Berghahn Books
4. Sartori Giovanni (2005) Parties and Party Systems: A Framework for Analysis. Colchester, UK:ECPR Press
No comments:
Post a Comment